Gebruikershulpmiddelen

Site-hulpmiddelen


kerkstraat_14

Kerkstraat 12, 14 en 15

De panden stammen (waarschijnlijk) uit 1620.
De gevel van nr 12 is geplaatst in 1875

Wat is er te zien?

Buiten

Koninklijk wapen

Aan de gevel van de winkel hangt het Koninklijk wapen. Dit geeft aan dat Slagerij Evers het predicaat "Hofleverancier" mag voeren. Het wapen is voorzien van de tekst “Bij koninklijke beschikking Hofleverancier”.
Het bedrijf heeft dit predicaat verkregen in 1966 (en laatstelijk verlengd in 2017).

Varkenskoppen

Aan weerszijden prijken op de gevel stenen varkenskoppen. Die verwijzen naar de oorsprong van de winkel: een varkensslachterij1).

Binnen

Aan het interieur zijn in de loop der jaren nauwelijks veranderingen aangebracht. Dee nostalgische sfeer spreekt steeds meer klanten aan. “Alleen de oorspronkelijke houten toonbank moest weg van de NVWA.”

Slager Evers had 4 zonen. Één daarvan was behalve worstenmaker ook hardloper (uitgezonden naar de Olympische spelen in Londen) en kunstschilder. In de winkel hangen 2 schilderijen van hem.

Wat is het weten waard?

Slagerijen vroeger

In het verre verleden mocht vlees alleen in het vleeshuis of op de markt verkocht worden.
Het oudste bekende vleeshuis in Arnhem was het Nijen Vleyshuis aan het Kerkhof (genoemd in 1437). In 1559 wordt er een luifel tegen de Eusebiuskerk gebouwd en in 1613 is er een vleeshuis aan de Broerenstraat.
In 1786 werd het vleeshuis gesloten en mocht de verkoop van vlees vanuit een winkel gebeuren.

In de jaren twintig werd onderscheid gemaakt tussen spekslagers en beenhouwers: de spekslagerij verwerkte varkensvlees, de beenhouwerij rundvlees. Vanaf WO II (en de invoering van de vleesdistributie) werd (gedwongen) zowel varkens- als rundvlees verkocht. Voor veel slagers was dat lastig omdat zij nu eenmaal ingericht waren op één soort vlees.
Het onderscheid tussen de slachters van varkens en die van runderen heeft verschillende achtergronden:
Voor joden en moslims is het varken een onrein dier.
Maar er is ook een praktische reden: Het slachten van runderen gebeurde op een andere wijze dan het slachten van een varken. Bij een varken blijft de huid aanvankelijk aan het vlees en verwijdert de slager pas later, bij het snijden van de hammen, karbonades en buikspek de huid en vetlaag. Bij runderen en schapen wordt de vacht van het vlees losgesneden en vervolgens verwerkt tot leer.

Slagerij Evers

Slager Evers is nog één van de weinige slagers in Arnhem. Vroeger zaten er in Arnhem wel veertig slagers, nu zijn dat er nog maar een stuk of vijf.

De oorspronkelijke slager Evers kwam omstreeks 1866 als bediende bij de familie Andrea te werken, die op dat moment de slagerij aan de Kerkstraat runde. In 1880 werd hij eigenaar van de winkel. Zijn vrouw en hij kregen vier kinderen die tot 1960 gezamenlijk de scepter bleven zwaaien. Omdat de naamsbekendheid al zo sterk was in de regio, hebben de volgende eigenaren, S. Dorresteijn (vanaf 1947), J. ten Westeneind (vanaf 1993) en Peter en Janet Hupkes (nu) ervoor gekozen om de naam Evers te handhaven.

Slagerij Evers krijgt wekelijks op dinsdag verse halve varkens binnen van een slachterij in Ewijk. Rund en kalfsvlees komen van een bedrijf uit de Randstad. Daarnaast is er biologische Gildehoen en de maïskip. Alles wordt in de slagerij uitgebeend en afgesneden.
Ook verkoopt slager sommige succesvolle, zelfgemaakte producten van collega-slagers in de regio zoals de boerenmetworst en Saksische knakworsten in de winkel.

Op de binnenplaats van het pand staat de stenen rokerij. ’s Avonds om 18.00 uur gaat hij aan, gedurende de hele nacht.
Slager Evers heeft ook een eigen worstmakerij.
En de hammen worden gepekeld in pekel van ongeveer 65 jaar oud, die ieder half jaar gekookt wordt. Dat geeft de vleeswaren een typische, eigen smaak.

Slagerij Evers houdt ook vast aan het oude gebruik om in iedere zak afgerekend vlees een extra stukje worst te doen. En een vrouw die net bevallen is, krijgt een ossenhaas mee van de slager, om aan te sterken.

Hofleverancier

Sinds 1966 is Slagerij Evers Hofleverancier. Dat is te zien aan het wapen boven de winkel.

Een rookworst in het Guinness Book of Records

In november 1983, bij gelegenheid van het 750-jarig bestaan van Arnhem als stad, kwamen de leden van de Nieuwe Arnhemse Slagers Patroon Vereniging bij de Koninklijke Slagerij Evers in de Kerkstraat bij elkaar om een worst van wereldformaat te maken.
De darm die daarvoor nodig was, was moeilijk te vinden. Na lang zoeken werd een Japanner gevonden die hem kon leveren.
Het werd ’s werelds grootste rookworst met een lengte van 4.75 m, een dikte van 20 cm dik en een gewicht van 116.7 kg. En volgens een proces-verbaal, dat een politieagent heeft opgemaakt was de kooktijd 10 uur en 30 minuten. Hij kreeg een vermelding in het Guinness Book of Records.
Op 14 november 1983 werd deze enorme worst aangeboden aan burgemeester Drijber.

Marjoleine de Vos haalde uit dit verhaal de inspiratie voor haar kinderboek “De wereldworst” (1986).

Verliefd op Arnhem

Deze aflevering van Verliefd op Arnhem gaat over deze slagerij:
Bij de slagerij van de wereldworst

Gemeentemonument

Het pand is een gemeentemonument

1)
Het pand Wielakkerstraat 16 heeft ossenkoppen; daar werd alleen rundvlees verwerkt.
kerkstraat_14.txt · Laatst gewijzigd: 2023/10/30 09:08 (Externe bewerking)