Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.
Beide kanten vorige revisie Vorige revisie Volgende revisie | Vorige revisie | ||
waalse_kerk [2020/08/22 11:01] wim [Het rouwbord] |
waalse_kerk [2023/11/07 09:43] (huidige) wim [Arnhem Uurtje Cultuur] |
||
---|---|---|---|
Regel 2: | Regel 2: | ||
**Gasthuisstraat 1 / Catharinaplaats**\\ | **Gasthuisstraat 1 / Catharinaplaats**\\ | ||
- | De laatgotische Waalse Kerk is een overblijfsel (het enige) van het [[arnhemse_kloosters|Agnietenklooster]], | + | De laatgotische Waalse Kerk is een overblijfsel (het enige) van [[agnietenklooster|het Agnietenklooster]], |
Het is een eenvoudig eenbeukig bakstenen kerkje met driezijdige koorafsluiting.\\ | Het is een eenvoudig eenbeukig bakstenen kerkje met driezijdige koorafsluiting.\\ | ||
===== Wat is er te zien? ===== | ===== Wat is er te zien? ===== | ||
Regel 15: | Regel 15: | ||
De kapel lag destijds aan een ommuurde binnenhof, met daaromheen de huisjes van de zusters.\\ | De kapel lag destijds aan een ommuurde binnenhof, met daaromheen de huisjes van de zusters.\\ | ||
- | Vanwege die tussenverdieping, | + | Vanwege die tussenverdieping, |
+ | |||
+ | Zie voor een impressie van toen deze still uit " | ||
+ | |||
+ | {{ : | ||
==== Binnen ==== | ==== Binnen ==== | ||
=== De preekstoel === | === De preekstoel === | ||
Regel 31: | Regel 35: | ||
Compagnie en gecommitteerde der Staten-Generaal. Op zijn wapen staan beugels | Compagnie en gecommitteerde der Staten-Generaal. Op zijn wapen staan beugels | ||
(van het geliefde beugelspel) en weerhaken.\\ | (van het geliefde beugelspel) en weerhaken.\\ | ||
- | Het ovale wapen is van zijn echtgenote, Judith Elsabe Anna van Rouwenoort | + | Het ovale wapen is van zijn echtgenote, Judith Elsabe Anna van Rouwenoort van de Ulenpas, (1739-1785). Daarop zijn drie Jacobsschelpen zichtbaar, zo goed als zeker een herinnering aan drie leden uit de familie die een pelgrimage hebben gemaakt naar Santiago de Compostella.\\ |
- | van de Ulenpas, (1739-1785).\\ | + | |
=== De kroonluchters === | === De kroonluchters === | ||
Eén van de drie kroonluchters dateert uit de 17e eeuw. De ander is een replica.\\ | Eén van de drie kroonluchters dateert uit de 17e eeuw. De ander is een replica.\\ | ||
Regel 45: | Regel 48: | ||
=== De haan === | === De haan === | ||
Na het oorlogsbombardement zag een voorbijganger in de buurt van de Waalse kerk kinderen spelen met een ,,haantje van de toren" | Na het oorlogsbombardement zag een voorbijganger in de buurt van de Waalse kerk kinderen spelen met een ,,haantje van de toren" | ||
+ | ===Het gekleurde kerkraam=== | ||
+ | In het hoofdvenster is een gekleurd kerkraam te zien (onthuld door burgemeester Marcouch op 6 september 2020).\\ | ||
+ | |||
+ | Het thema van het raam: //Het leven is een pelgrimstocht//: | ||
+ | De drie kleuren van het raam verwijzen naar drie fases van de reis van een pelgrim: | ||
+ | Het linker paneel is geel, de kleur van de zon en staat voor het begin van de dag en van de reis, door de akkers (het woord pelgrimeren komt uit het Latijn en betekent “door akkers gaan”).\\ | ||
+ | Het middelste, groene paneel, symboliseert de ontmoetingen die de pelgrim onderweg meemaakt. Groen is de kleur van de hoop en de natuur. En de kleur van het hart.\\ | ||
+ | En het derde (blauwe) paneel tenslotte staat voor het naderen van de bestemming. \\ | ||
+ | Het gebogen witte lint dat alle panelen verbindt, geeft de pelgrimsweg zelf weer.\\ | ||
+ | In het middelste paneel is ook (als je goed kijkt) een tekst te lezen: //“On ne voit bien qu’avec le coeur. L’essentiel est invisible pour les yeux”// (“Alleen met het hart kun je goed zien. Het wezenlijke is voor de ogen onzichtbaar”), | ||
+ | |||
+ | Het raam is geschonken door twee gemeenteleden, | ||
+ | Het is een glaskunstwerk van Hermine van der Does. Het is uitgevoerd in de zogenaamde glasapplicatietechniek. Hierbij wordt het mondgeblazen gekleurde glas op een geharde glasplaat gelijmd. Het lint is gezandstraald.\\ | ||
+ | |||
+ | Ook op het rouwbord tegen de wand onder het orgel is een verwijzing naar pelgrimstochten te zien (zie boven).\\ | ||
+ | === Cross of Nails === | ||
+ | Het Cross of Nails heeft zijn geschiedenis in de Tweede Wereldoorlog toen Duitse bommen de St. Michael' | ||
+ | In aansluiting daaraan zijn ook kerken in andere landen die verwoest zijn tijdens WO II, hierbij aangesloten en hebben zij een replica van het Cross of Nails. In Arnhem was dat de Walburgiskerk, | ||
+ | De Raad van Kerken houdt daar, voor het kruis, wekelijks het Coventry gebed voor vrede en verzoening.\\ | ||
+ | ===De tussenverdieping=== | ||
+ | De plaats van de tussenverdieping (zie hiervoor) is aan de binnenwand van het huidige gebouw nog te zien. | ||
===== Wat is het weten waard? ===== | ===== Wat is het weten waard? ===== | ||
=== De oorsprong van de Waalse kerk-gemeente === | === De oorsprong van de Waalse kerk-gemeente === | ||
- | Veel Frans-sprekende volgelingen van Calvijn waren in het midden van de zestiende | + | Veel Frans-sprekende volgelingen van Calvijn waren in het midden van de 16e eeuw naar Antwerpen gevlucht voor de vervolgingen. Na de val van Antwerpen in 1585 (een belangrijke gebeurtenis tijdens de Tachtigjarige oorlog) vluchtte een groot deel van hen naar de Noordelijke Nederlanden. In 1685 (de herroeping van het edict van Nantes) kwamen daar de Hugenoten bij.\\ |
In Arnhem mochten zij de Broerenkerk gebruiken voor hun kerkdiensten.\\ | In Arnhem mochten zij de Broerenkerk gebruiken voor hun kerkdiensten.\\ | ||
Toen in 1751 in de Broerenkerk een garnizoen Zwitsers werd gelegerd, mocht de Waalse kerk haar dienst houden in de Gasthuiskerk.\\ | Toen in 1751 in de Broerenkerk een garnizoen Zwitsers werd gelegerd, mocht de Waalse kerk haar dienst houden in de Gasthuiskerk.\\ | ||
{{ : | {{ : | ||
=== De verbouwing in 1860 === | === De verbouwing in 1860 === | ||
- | Nadat in 1859 de Waalse gemeente eigenaar was geworden van de kapel, is onder leiding van architect L.H. Eberson de kerk uitgebreid met een achthoekige kerkeraadskamer en is de muur bepleisterd. Typerend was toen het houten klokkentorentje op de nok van het dak en het ijzeren toegangshek met ingang aan de Walstraat (zie de foto hiernaast uit 1922). De tussenverdieping in de kapel verdween hierbij.\\ | + | Nadat in 1859 de Waalse gemeente eigenaar was geworden van de kapel, is onder leiding van architect L.H. Eberson de kerk uitgebreid met een achthoekige kerkeraadskamer en is de muur bepleisterd. Typerend was toen het houten klokkentorentje op de nok van het dak en het ijzeren toegangshek met ingang aan de Walstraat (zie de foto hiernaast uit 1922). De tussenverdieping in de kapel verdween hierbij. Ook de overdekte gang aan de zuidkant van de kerk is toen gesloopt.\\ |
- | Bij de restauratie | + | ===De herbouw na de oorlog=== |
+ | Door een bombardement | ||
+ | Daarbij is de voorgevel versterkt maar is de kerkeraadskamer niet teruggekomen. De pleisterlaag | ||
+ | In 1952 wordt het kerkje plechtig weer in gebruik genomen.\\ | ||
=== Een " | === Een " | ||
Nadat het vorige orgel bij de Slag om Arnhem verbrand was en voordat het huidige orgel in de kerk werd geplaatst, heeft men enige jaren de beschikking gehad over een fraai cinema-orgel uit het Luxor-theater om de kerkdienst muzikaal te begeleiden. | Nadat het vorige orgel bij de Slag om Arnhem verbrand was en voordat het huidige orgel in de kerk werd geplaatst, heeft men enige jaren de beschikking gehad over een fraai cinema-orgel uit het Luxor-theater om de kerkdienst muzikaal te begeleiden. | ||
Regel 59: | Regel 86: | ||
Vanaf 2018 vormen de Waalse kerken een ring die onderdeel uitmaakt van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). | Vanaf 2018 vormen de Waalse kerken een ring die onderdeel uitmaakt van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). | ||
De diensten in de Waalse Kerk worden gehouden in het Frans. in de Arnhemse Waalse kerk is er elke vierde zondag van de maand een kerkdienst. | De diensten in de Waalse Kerk worden gehouden in het Frans. in de Arnhemse Waalse kerk is er elke vierde zondag van de maand een kerkdienst. | ||
+ | ===Vier geloven op één kussen=== | ||
+ | De kerk is nu het thuis voor vier kerkgemeenschappen: | ||
+ | * de Eglise Wallone Arnhem Nijmegen (De Waalse Kerk) | ||
+ | * de Doopsgezinde gemeente Arnhem | ||
+ | * de Evangelische Broedergemeente (Hernhutters) | ||
+ | * Jansbeek Ekklesia | ||
=== De Waalse kerk leed onder vandalisme === | === De Waalse kerk leed onder vandalisme === | ||
Ondanks dat de kapel was gerestaureerd na oorlogsbeschadigingen was het voor de jongeren een mikpunt. Pas na de bouw van het politiebureau ernaast, eind jaren 60, nam het vandalisme af. | Ondanks dat de kapel was gerestaureerd na oorlogsbeschadigingen was het voor de jongeren een mikpunt. Pas na de bouw van het politiebureau ernaast, eind jaren 60, nam het vandalisme af. | ||
=== Rijksmonument === | === Rijksmonument === | ||
- | Dit pand is aangewezen als rijksmonument.\\ | + | Dit pand is aangewezen als [[https:// |
- | Op de site [[https:// | + | Op de site [[https:// |
=== Verliefd op Arnhem === | === Verliefd op Arnhem === | ||
Deze aflevering van Verliefd op Arnhem ging over dit gebouw:\\ | Deze aflevering van Verliefd op Arnhem ging over dit gebouw:\\ |