Het Spijkerkwartier is vernoemd naar de in de wijk gelegen spiekers of spijkers uit de late middeleeuwen.

Spiekers zijn complexen van voorraadschuren en bijgebouwen waar graan en andere landbouwproducten opgeslagen worden.
Het woord spieker is ontleend aan het Latijnse woord spicae, dat korenaren betekent. Het Latijnse woord spicarium betekent graanzolder of korenschuur. Het Duitse woord Speicher, opslagplaats, is ook hiervan een afgeleide.

Het gebied ten noorden van het oude Arnhem leende zich uitstekend voor landbouw. Een aanzienlijk deel van het door de stedelijke inwoners van Arnhem gegeten voedsel zal hier verbouwd of geteeld zijn. Door de nabijheid van de stad konden de producten eenvoudig naar markten en handelaren gebracht worden.

In het huidige Spijkerkwartier heeft een aantal spijkers gestaan.

Het oudste, het Nassaus Hof, ook wel bekend als het Graven Spijker, heeft dichtbij de stad langs de oude stadsgrachten gestaan. Het spijker, dat toebehoorde aan graaf Ernst Casimir van Nassau, komt in 1572 voor het eerst in de bronnen voor. In 1749 is het gesloopt om plaats te maken voor de uitbreidingen van de stadswallen.

Centraal in het gebied lag het laat middeleeuwse Geldersch Spijker, ooit bezit van de hertogen van Gelre. Het stamde ui 1617.
Het spijker stond ongeveer op de kruising Parkstraat – Prins Hendrikstraat en werd vanaf de Steenstraat bereikt via de Spijkerlaan. De Spijkerlaan was aan de noordkant vrij smal, maar werd verderop een brede laan die met kastanjebomen was beplant. De toegangspoort naar het Geldersch Spijker bestond uit twee hardstenen palen die nu nog te vinden zijn aan de Kastanjelaan (bij nr 31a).
Het Geldersch Spijker is rond 1880 afgebroken.

De villa Gelders Spijker, Parkstraat 47, herinnert nog aan dit spijker.

Bij de kruising van de Dullertstraat en de Karel van Gelderstraat was er nog een derde spijker, dat in de loop van de tijd verschillende namen droeg, zoals het Hertogs Spijker en (als laatste) het Dullert Spijker.
Het huis, niet zo groot als het Geldersch Spijker, had een vestingachtig uiterlijk.
Het dateert uit 1572, is als laatste bewoond door Willem Hendrik Dullert en is in 1880 afgebroken.

De spijkers werden ontsloten door wegen/paden vanaf de Steenstraat en Velperweg en het oostelijk deel van de historische binnenstad. Op de kadastrale kaart 1811-1832 is deze situatie nog goed te herkennen.

Ook in (wat nu is) het Sonsbeekpark hebben twee spijkers gestaan:
het Gulden Spijker
gebouwd in 1431 door hertog Arnoud van Egmond en in 1524 verbouwd door hertog Karel van Gelre tot een jachtslot.
Het stond op het eiland van de Grote Vijver in het huidige park Sonsbeek
en
het Zilveren Spijker, ook wel de “cleynen spycker” genoemd.
dat als buitenverblijf van hertog Karel van Gelre heeft gediend.
Het stond op een eiland in een vijver, waarschijnlijk ongeveer op de plek waar nu het grasveld bij de Zwanenbrug is (destijds strekte zich de huidige Fonteinvijver tot daar uit).

• Dullertstraat
  
• Parkstraat 47
  
• Sonsbeekpark