Gilde-Encyclopedie

Het huidige stratenplan van de oude binnenstad, dus ook rondom het Eiland, is nog steeds het zelfde als in de 16de eeuw. Op het plein is sinds 1977 een bronzen sculptuur te zien van een zittende oude man. Model hiervoor heeft “gestaan” de Rhedense kastelein van café De Stofwolk, Jan Lankwaarden (1918-1988 ) De sculptuur is vervaardigd door de Rhedense beeldhouwer Wim Kuyl (1946- ) in het kader van de Beeldende-Kunstenaarsregeling (BKR). Het was oorspronkelijk aangeboden aan Rheden, doch die wilde het toendertijd niet hebben.

Nummer 6 is een karakteristiek stijlvoorbeeld van de Amsterdamse School. Let op het speelse metselwerk, de kleine gebrandschilderde raampjes en het vrijwel verticaal omhoogstekende dakpannendak. Het is in de periode 1920-1925 gebouwd als drukkerij en kantoor van de Nieuwe Arnhemse Courant. Aan de gevel is rechtsboven nog een verticaal geplaatste pen te zien met daarnaast een inktpot.

Nummer 8 is sinds 1962 een toko met een restaurant op de bovenverdieping, gevestigd. Voordien zijn er in dit pand bakkerijen gevestigd geweest.

Het Eiland is het middelpunt van 5 straten (vroeger “steghen”genoemd). - De Arke Noachstraat is genoemd naar een herberg, die aan de steeg gestaan heeft. Op nummer 7 is het meer dan 125-jaar oude Oranje Koffiehuis met een authentiek Art-Deco interieur, gevestigd. - De Wielakkerstraat is genoemd naar een huis, waar in 1392 ene Johan Wylaeck woonde. In 1476 werd de steeg aangegeven met B.Wilhaecke Steghe. De naam werd door veel Arnhemmers verbasterd tot “Vlacke Steghe”. - Op nummer 12-18 staat een gerestaureerd winkelpand met een 19de eeuwse een fraai gedecoreerde etalageombouw met twee ossenkoppen. De achterliggende bebouwing is echter veel ouder (15de – 18de eeuws). De ossenkoppen verwijzen naar de vroegere functie als joodse slagerij. - De Zwanenstraat heette oorspronkelijk de Bentynck Steghe naar het Hof van Bentinck, dat in de 16de eeuw aan deze steeg heeft gestaan. Dit huis werd door brand verwoest. - Aan de zelfde steeg stond het Hof van Batenborgh van de bannerheren van Batenburg. Dit hof werd in 1651 verkocht aan Johan Swaen; naar wie de steeg toen vernoemd werd. Beide hoven zijn geheel verdwenen. - In het pand Zwanenstraat nr.7, was van 1895 af tot enkele jaren geleden het Leger des Heils gevestigd.. Voordien was er een Franse school in gehuisvest. Het pand is in de periode 1875 - 1880 gebouwd in eclectische stijl. Nu is er het restaurant Falstaf in gevestigd. - Verderop in de straat (nrs 8 t/m/10) bevinden zich nog enkele , gerestaureerde oude huizen, die in het einde van de 19de eeuw zijn verbouwd tot eenvoudige woon/winkelhuizen. - De Bentinckstraat is genoemd naar de familie Bentinck, die na de brand van hun huis in de Zwanenstraat een huis betrok op de hoek van de Bakkerstraat. - Op de hoek met de Kerkstraat was tussen 1798 en 1853 in drie woonhuizen de synagoge ondergebracht. Om die reden werd de Bentinckstraat vroeger wel aangeduid met “Jodensteeg”. Na de ingebruikneming in 1853 van de huidige synagoge aan de Pastoorstraat, werd in het vrijkomende gebouw de joodse godsdienstschool gevestigd. Nadien was er achtereenvolgens nog een slagerij, een vishandel en een antiquair in gevestigd. Sinds 1974 is er de kunstgalerie van de Poolse Ewa Walinski in gevestigd.