Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.
Beide kanten vorige revisie Vorige revisie Volgende revisie | Vorige revisie | ||
boekhorstenstraat_75 [2023/10/30 09:08] 127.0.0.1 Externe bewerking |
boekhorstenstraat_75 [2024/04/06 10:38] (huidige) wim [De route naar het nieuw zwembad] |
||
---|---|---|---|
Regel 1: | Regel 1: | ||
====== Sportfondsenbad ====== | ====== Sportfondsenbad ====== | ||
- | //Deze pagina wordt nog bewerkt//\\ | + | **Boekhorstenstraat 75**\\ |
- | Het Sportfondsenbad is in 1933 gebouwd.\\ | + | {{ : |
+ | Het ontwerp was van architect Wolter Bakker (1888-1970). Naast woonhuizen en utiliteitsgebouwen ontwierp hij diverse zwemgelegenheden, | ||
+ | Het zwembad is geopend in 1933.\\ | ||
+ | Afbeelding: Het Sportfondsenbad, | ||
- | Het in nieuwe zakelijke stijl gebouwde complex | + | ===== Wat is er te zien? ===== |
- | Wolter Bakker | + | {{:: |
+ | Het licht is (naast functionaliteit, | ||
+ | Afbeelding: De halfkristallen tegels((Gelders Archief: 1501-04 - 1787)).\\ | ||
- | Voor de bouw zijn destijds 40 (krot-)woningen gesloopt.\\ | + | ===== Wat is verder het weten waard? ===== |
+ | ==== De financiering, | ||
+ | Een Sportfondsenbad is een zwembad waarvan | ||
+ | Had een spaarder drie aandelen volgestort, dan kreeg deze een ‘Universeel abonnement’: | ||
- | Het dak kon ooit, net als bij het huidige Gelredome, worden open gerold. Helaas ging dit door oorlogshandelingen verloren, maar oude bouwdelen | + | Deze manier van financieren is bedacht door rechtenstudent Han Bierenbroodspot, samen met zijn vriend Eddie van Es. Zo brachten zij het geld voor een nieuw overdekt zwembad in Amsterdam bijeen.\\ |
+ | In 1929 werd dat, het eerste Nederlandse Sportfondsenbad, | ||
+ | Zij richten daarvoor N.V. De Sportfondsen op, en pasten deze manier | ||
- | Een Sportfondsenbad is een zwembad waarvan | + | ==== De locatie ==== |
- | Bad- en zwemgelegenheden waren vanaf eind negentiende eeuw in opkomst, mede door het toenemende besef dat een goede persoonlijke hygiëne beter was voor de gezondheid.\\ | + | {{ :: |
+ | Bouwen aan de smalle | ||
+ | Afbeelding: Oude huizen aan de Buurtstraat. Zijstraat van de Boekhorstenstraat ((Gelders Archief: 1501-04 - 2498)).\\ | ||
- | Vlak na de oorlog heeft het enige tijd dienst gedaan als ontluizings-gebouw | + | ==== De route naar het nieuw zwembad ==== |
- | In 1993 kon er in het verbouwde bad op forellen worden gevist. Indoor Fishing | + | Bad- en zwemgelegenheden waren vanaf eind negentiende eeuw in opkomst, mede door het toenemende besef dat een goede persoonlijke hygiëne beter was voor de gezondheid. Daarnaast was de bevordering van de zwemkunst hard nodig, want jaarlijks kwamen 700 mensen om door verdrinking vergelijkbaar met het aantal verkeersdoden nu.\\ |
- | Tegenwoordig is er een sportschool in gevestigd. | + | |
+ | Arnhem had al een ‘drijvende gemeentelijke zweminrichting’ aan de Nieuwe Kade in de Rijn. Die moest echter weg omdat de rivier genormaliseerd werd en het rivierbed vrij moest zijn van obstakels.\\ | ||
+ | In 1932 werd ook het (openlucht-)zwembad Thialf gebouwd, maar de gemeenteraad wenste daaraan niet bij te dragen.\\ | ||
+ | |||
+ | ==== Zwemmen op zondag beperkt en gemengd zwemmen verboden ==== | ||
+ | De gemeente stelde nog wel enige voorwaarden waaronder een beperking op het zondag zwemmen en het verbod op gemengd zwemmen. Deze laatste eis was nog wel een punt van discussie. Zou men het gemengd zwemmen toelaten dan zou de katholieke gemeenschap in Arnhem het zwembad wellicht links laten liggen hetgeen klandizie zou schelen. Compromis werd gevonden door gemengd zwemmen toe te staan in verenigingsverband en het zwembad de zondagmiddag in plaats van de hele zondag open te stellen. Het personeel kon zo de kerkdienst bijwonen.\\ | ||
+ | |||
+ | ==== Moderne materialen en moderne technieken ==== | ||
+ | === Verrijdbaar dak === | ||
+ | Een opvallende bijzonderheid was het verrijdbare dak. Dat kon in ruim 2 minuten in twee helften elektrisch worden opengeschoven. Helaas ging dit mechanisme door oorlogshandelingen verloren. Oude bouwdelen van dit dak zijn nog steeds zichtbaar.\\ | ||
+ | |||
+ | === Reiniging van het water en het bad === | ||
+ | Door het openzetten van afsluiters kon het hele bassin (inhoud van 70 m3) in een kwartier tijd worden geleegd in de vuilwaterkelder. Met waterstralen kon het personeel daarna in 20 minuten de bodem en wanden van het bad reinigen. Een deel van het water werd daarna ververst vanuit de reinwaterkelder. Het grootste deel werd vanuit de vuilwaterkelder weer gezuiverd hergebruikt.\\ | ||
+ | |||
+ | === Materialen === | ||
+ | Hiervoor is de toepassing van de halfkristallen tegels (in plaats van glas) al genoemd.\\ | ||
+ | De kelders voor de machinekamer en centrale verwarming en alle funderingen, | ||
+ | Alle vloeren en het bassin werden met tegels afgewerkt, de muren met beton-emaille, | ||
+ | |||
+ | ==== Het bad ==== | ||
+ | Het bad was een 25 meterbad.\\ | ||
+ | Het beschikte ook over een waterpoloveld met aan beide zijden een diepe goal.\\ | ||
+ | |||
+ | ==== Lovende kritieken ==== | ||
+ | Kranten meldden na de oplevering dat deskundigen het bad betitelden als het meest volmaakte in Europa en ’s werelds modernste zwempaleis.\\ | ||
+ | |||
+ | ==== Het Sportfondsenbad tijdens de Tweede Wereldoorlog ==== | ||
+ | {{:: | ||
+ | Ondanks de oorlog werden er in het bad veel wedstrijden georganiseerd, | ||
+ | Maar de oorlog, betekende voor het sportfondsenbad een zware periode. Tribunes en doelpalen worden als brandhout gebruikt en de overdekte accommodaties, | ||
+ | Afbeelding: Zwemwedstrijden, | ||
+ | |||
+ | ==== Werd het bad een succes? ==== | ||
+ | De eerste resultaten waren boven verwachting. Ondanks het slechte weer en de opening van zwembad Thialf in 1932. De eerste maanden mocht men 10.000 bezoekers per maand noteren. Dat terwijl overdekt zwemmen voor 99% van de Arnhemse bevolking nog ongewoon was.\\ | ||
+ | Maar na een aanvankelijk goede start bleef de exploitatie een probleem. Onder meer als gevolg van de vooroorlogse crisis kwamen er niet veel spaarders meer bij. Eind 1935 waren het er 916, velen stopten na drie jaar sparen. En het aantal bezoekers bleek toch niet zo groot als men had verwacht.\\ | ||
+ | Schoolzwemmen was bijna nul en de gemeente Arnhem was ook niet bereid hiervoor subsidie te geven.\\ | ||
+ | |||
+ | Om het bad nieuw leven in te blazen werd het in 1973 voor ruim een miljoen gulden gerenoveerd.\\ | ||
+ | Maar een financieel gezonde exploitatie bleek toch niet goed mogelijk. In 1975 kwamen er 283.000 bezoekers bij een verlies van 313.000 gulden.\\ | ||
+ | In 1984 werd het bad overgenomen door de gemeente, en voortaan De Rietebeek genoemd.\\ | ||
+ | In 1991 is het zwembad gesloten.\\ | ||
+ | |||
+ | ==== Geen zwembad meer ==== | ||
+ | Van 1993 tot 1996 kon in het verbouwde bad op forellen worden gevist! Voor fl 25,= kon je drie uur vissen.\\ | ||
+ | Indoor Fishing de Rietebeek legde na drie jaar het loodje.\\ | ||
+ | |||
+ | Vanaf 1996 is in het pand Indoor Action gevestigd, een sport- en yogaclub.\\ | ||
+ | |||
+ | ===== Literatuur / websites ===== | ||
+ | * Ton Burgers, [[https:// | ||