Gebruikershulpmiddelen

Site-hulpmiddelen


huis_der_provincie

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisie Vorige revisie
Volgende revisie
Vorige revisie
huis_der_provincie [2020/06/15 16:54]
wim [Uitgangspunten en doel bij de renovatie]
huis_der_provincie [2023/11/04 09:05] (huidige)
wim
Regel 5: Regel 5:
 Het Huis der Provincie is de zetel van het bestuur van de provincie Gelderland. Het Huis der Provincie is de zetel van het bestuur van de provincie Gelderland.
 De huisvesting van de provincie is begonnen met het Hof van Gelre, later Prinsenhof, waar eerder de hertogen van Gelre resideerden.\\ De huisvesting van de provincie is begonnen met het Hof van Gelre, later Prinsenhof, waar eerder de hertogen van Gelre resideerden.\\
-Het stond aan de oostkant van de markt. In het begin van de 19de eeuw was het oud en vervallen en werd het ingeruild voor een nieuw Gouvernementsgebouw. Dat werd op zijn beurt wegens instortingsgevaar in 1917 gesloopt, waarna op dezelfde plek een nieuw gebouw werd gerealiseerd in 1924.\\+Het stond aan de oostkant van de markt. In het begin van de 19e eeuw was het oud en vervallen en werd het ingeruild voor een nieuw Gouvernementsgebouw. Dat werd op zijn beurt wegens instortingsgevaar in 1917 gesloopt, waarna op dezelfde plek een nieuw gebouw werd gerealiseerd in 1924.\\
 Bij de Slag om Arnhem op 17 september 1944 werd dit gebouw zwaar beschadigd, zodat het moest worden vervangen. In de periode 1950-1954 werd het nieuwe Huis der Provincie gebouwd, niet meer aan de oostkant van de markt, maar aan de zuidelijke kopzijde van de markt naast de, wonderwel redelijk gespaard gebleven, Sabelspoort. Zo kijkt het nieuwe gebouw zowel over de Markt uit als over de Rijn. Bij de Slag om Arnhem op 17 september 1944 werd dit gebouw zwaar beschadigd, zodat het moest worden vervangen. In de periode 1950-1954 werd het nieuwe Huis der Provincie gebouwd, niet meer aan de oostkant van de markt, maar aan de zuidelijke kopzijde van de markt naast de, wonderwel redelijk gespaard gebleven, Sabelspoort. Zo kijkt het nieuwe gebouw zowel over de Markt uit als over de Rijn.
  
Regel 13: Regel 13:
  
 In 2017 werd er een nieuw gebouw op de oude locatie van Rijnstate in gebruik genomen, met een tien tot twaalf meter brede doorgang tussen beide provinciale gebouwen. Tevens werd het Huis der Provincie grondig gerenoveerd. In 2017 werd er een nieuw gebouw op de oude locatie van Rijnstate in gebruik genomen, met een tien tot twaalf meter brede doorgang tussen beide provinciale gebouwen. Tevens werd het Huis der Provincie grondig gerenoveerd.
 +
 +
  
 ===== Wat is er te zien? ===== ===== Wat is er te zien? =====
Regel 26: Regel 28:
 Op het bordes staan twee zuilen van Beiers graniet met kapitelen, de Wachters, ontworpen en gehouwen door beeldhouwer Hildo Krop (1884-1970), voorstellend de Macht, het Recht, het Huiselijk Leven, de Vrijheid.  Op het bordes staan twee zuilen van Beiers graniet met kapitelen, de Wachters, ontworpen en gehouwen door beeldhouwer Hildo Krop (1884-1970), voorstellend de Macht, het Recht, het Huiselijk Leven, de Vrijheid. 
 === Carillon === === Carillon ===
-Aan de westkant van de kopgevel bevindt zich een carillon met daarboven een versiering met een paar vogels tussen bloesemtakken. Het is ontworpen door Everdine Schuurman-Henny (1910-1996) en is een geschenk van de Gelderse landbouworganisaties. Elk heel uur, net voor de grote klok van de Eusebius slaat, gaat het bronzen deurtje open en komt een vrouwtje tevoorschijn met in haar ene hand een mand en in haar andere hand een vrucht. Dit verwijst naar de hoogste en de boomgaarden in de Betuwe.+Aan de westkant van de kopgevel bevindt zich een carillon met daarboven een versiering met een paar vogels tussen bloesemtakken. Het is ontworpen door Everdine Schuurman-Henny (1910-1996) en is een geschenk van de Gelderse landbouworganisaties. Elk heel uur, net voor de grote klok van de Eusebius slaat, gaat het bronzen deurtje open en komt een vrouwtje tevoorschijn met in haar ene hand een mand en in haar andere hand een vrucht. Dit verwijst naar de oogst en de boomgaarden in de Betuwe.
 === Balkon === === Balkon ===
 Brons gesmeed naar een ontwerp van Willem Reijers (1910-1958); het wapenschild erboven is door dezelfde kunstenaar gehouwen uit travertijn. Brons gesmeed naar een ontwerp van Willem Reijers (1910-1958); het wapenschild erboven is door dezelfde kunstenaar gehouwen uit travertijn.
Regel 41: Regel 43:
 Op de bovenwand bevindt zich een betonreliëf van ir. P. (Piet) Donk met centraal een vliegende vogel, de Phoenix. Op de bovenwand bevindt zich een betonreliëf van ir. P. (Piet) Donk met centraal een vliegende vogel, de Phoenix.
  
-De hoofdingang van het Huis der Provincie zit precies in het midden als men kijkt naar de totale breedte van het Huis der Provincie en de Sabelspoort. De hoofdingang is ook precies in het midden van de Markt gesitueerd. \\+De hoofdingang van het Huis der Provincie zit precies in het midden als men kijkt naar de totale breedte van het Huis der Provincie en de Sabelspoort samen. De hoofdingang is ook precies in het midden van de Markt gesitueerd. \\
 Architect Vegter heeft ook de Markt ontworpen na WOII. Architect Vegter heeft ook de Markt ontworpen na WOII.
 === Bronzen fontein === === Bronzen fontein ===
Regel 62: Regel 64:
 ====Binnen==== ====Binnen====
 === Binnenplaats === === Binnenplaats ===
-Op de binnenplaats zijn onder de ramen friezen aangebracht, welke zijn ontworpen en gehouwen door diverse kunstenaars onder leiding van Gijs Jacobs van den Hof, zoals Wessel Couzijn (1912-1984) (oostzijde), Hans Verhulst (1921-2005), Carel Kneulman (1915-2008) en John Grosman (1916-1970).\\ +Op de binnenplaats zijn onder de ramen friezen aangebracht, welke zijn ontworpen en gehouwen door diverse kunstenaars onder leiding van [[jacobs_van_den_hof|Gijs Jacobs van den Hof]], zoals Wessel Couzijn (1912-1984) (oostzijde), Hans Verhulst (1921-2005), Carel Kneulman (1915-2008) en John Grosman (1916-1970).\\ 
 Zij geven een voorstelling van de nood voor en het herstel na de Slag om Arnhem en vertoont voorts de wapens van de 17 stemhebbende steden uit de tijd van de Republiek. Zij geven een voorstelling van de nood voor en het herstel na de Slag om Arnhem en vertoont voorts de wapens van de 17 stemhebbende steden uit de tijd van de Republiek.
  
Regel 93: Regel 95:
 Hier is ruimte voor tijdelijke tentoonstellingen.\\  Hier is ruimte voor tijdelijke tentoonstellingen.\\ 
 Vier wandkleden binnen aan de muur verbeelden de vier elementen Aarde (zijn), Water (weten), Vuur (doen), Lucht (worden).\\ Vier wandkleden binnen aan de muur verbeelden de vier elementen Aarde (zijn), Water (weten), Vuur (doen), Lucht (worden).\\
-Ontwerpers hiervan zijn Piet Donk (aarde en water) en <autott plain> <content>Michel Seuphor</content> <tip>Wikipedia: Michel Seuphor, pseudoniem voor Ferdinand Louis Berckelaers (Borgerhout, 10 maart 1901 – Parijs, 12 februari 1999) was een Belgische kunstenaar uit de abstracte kunst van voor de Tweede Wereldoorlog, die zowel zelf abstracte kunst maakte als veel publiceerde over de abstracte kunst en zijn kunstenaars. Seuphor is(een anagram van Orpheus.</tip> </autott> (vuur en lucht).+Ontwerpers hiervan zijn Piet Donk (aarde en water) en <autott plain> <content>Michel Seuphor</content> <tip>Wikipedia: Michel Seuphor, pseudoniem voor Ferdinand Louis Berckelaers (Borgerhout, 10 maart 1901 – Parijs, 12 februari 1999) was een Belgische kunstenaar uit de abstracte kunst van voor de Tweede Wereldoorlog, die zowel zelf abstracte kunst maakte als veel publiceerde over de abstracte kunst en zijn kunstenaars. Seuphor is een anagram van Orpheus.</tip> </autott> (vuur en lucht).
 === Oostgang === === Oostgang ===
 Heraldische wapens van de 110 gemeenten van 1954, gemaakt door Piet van Stuivenberg. Heraldische wapens van de 110 gemeenten van 1954, gemaakt door Piet van Stuivenberg.
Regel 119: Regel 121:
 In die tafels zijn verschillende verbindingen gebruikt, zoals haken en ogen (symbool voor ontmoeten), halfvaste met kist-sluiting (samenwerken), vaste zwaluwstaarten (verbinden).\\ In die tafels zijn verschillende verbindingen gebruikt, zoals haken en ogen (symbool voor ontmoeten), halfvaste met kist-sluiting (samenwerken), vaste zwaluwstaarten (verbinden).\\
 Timmerbedrijf Gielissen uit Helmond heeft deze tafels gemaakt. Timmerbedrijf Gielissen uit Helmond heeft deze tafels gemaakt.
-==== Ster op pad ==== 
-In de serie “Ster op pad” van RTV Arnhem heeft Ster van Kooten de architectuur in Arnhem behandeld. Rob Slepicka is daarbij vaak de deskundige verteller.\\ 
-In deze aflevering wordt het Huis der Provincie behandeld. 
-{{youtube>f8hlw_efMxQ?medium}}\\ 
 =====Wat is het weten waard?===== =====Wat is het weten waard?=====
 === Gelderland een provincie === === Gelderland een provincie ===
Regel 128: Regel 126:
 === Arnhem, hoofdstad van Gelderland === === Arnhem, hoofdstad van Gelderland ===
 Arnhem is vanaf het ontstaan van het Koninkrijk der Nederlanden (wettelijk vanaf 1817) de hoofdstad van Gelderland.\\  Arnhem is vanaf het ontstaan van het Koninkrijk der Nederlanden (wettelijk vanaf 1817) de hoofdstad van Gelderland.\\ 
-Dat niet Nijmegen (de meeste inwoners) of Apeldoorn (het grootste grondoppervlak) de hoofdstad van Gelderland is, is historisch verklaarbaar. Immers al sinds de vijftiende eeuw heeft Arnhem een centrumfunctie in het bestuur van het gebied. Zo verbleef de toenmalige hertog, Reinald II het liefste in Arnhem, op kasteel Rozendaal. Daardoor kreeg Arnhem vanzelf een grotere rol binnen de provincie dan andere steden. Later riep hertog Arnold de stad uit tot administratief centrum van het hertogdom. Hierdoor werkten veel belangrijke netwerken in het hertogdom vanuit deze stad. Daarna zorgde hertog Karel ervoor dat Arnhem definitief de centrale rol binnen Gelderland kreeg: hij breidde de kanselarij uit – de plek waar vandaan een vorst belangrijke documenten opstelt en bezegelt – en vestigde zich ook op het kasteel bij de stad.\\+Dat niet Nijmegen (de meeste inwoners) of Apeldoorn (het grootste grondoppervlak) de hoofdstad van Gelderland is, is historisch verklaarbaar. Immers al sinds de 15e eeuw heeft Arnhem een centrumfunctie in het bestuur van het gebied. Zo verbleef de toenmalige hertog, Reinald II het liefste in Arnhem, op kasteel Rozendaal. Daardoor kreeg Arnhem vanzelf een grotere rol binnen de provincie dan andere steden. Later riep hertog Arnold de stad uit tot administratief centrum van het hertogdom. Hierdoor werkten veel belangrijke netwerken in het hertogdom vanuit deze stad. Daarna zorgde hertog Karel ervoor dat Arnhem definitief de centrale rol binnen Gelderland kreeg: hij breidde de kanselarij uit – de plek waar vandaan een vorst belangrijke documenten opstelt en bezegelt – en vestigde zich ook op het kasteel bij de stad.\\
 Toen in 1543 Gelre in handen viel van Karel V, kwam er een stadhouder, die onder direct diens gezag stond. De stadhouder vestigde zich met zijn ‘hof’ (rechtbank, rekenkamer en adviseurs) op de Markt in Arnhem in het zogenaamde Stadhouders- later Prinsenhof\\.  Toen in 1543 Gelre in handen viel van Karel V, kwam er een stadhouder, die onder direct diens gezag stond. De stadhouder vestigde zich met zijn ‘hof’ (rechtbank, rekenkamer en adviseurs) op de Markt in Arnhem in het zogenaamde Stadhouders- later Prinsenhof\\. 
 Op dat moment waren vrijwel alle belangrijke instituten gevestigd in Arnhem. Arnhem, al de hoofdstad van het Veluwekwartier van Gelre, werd de hoofdstad van het gehele gewest.\\  Op dat moment waren vrijwel alle belangrijke instituten gevestigd in Arnhem. Arnhem, al de hoofdstad van het Veluwekwartier van Gelre, werd de hoofdstad van het gehele gewest.\\ 
-De stad ontwikkelde zich in de jaren daarna als vestigingsplaats voor regenten, rechters, advocaten en ambtenaren. +De stad ontwikkelde zich in de jaren daarna als vestigingsplaats voor regenten, rechters, advocaten en ambtenaren. 
 +=== Provinciale staten === 
 +Provinciale Staten telt 55 leden die 12 politieke partijen vertegenwoordigen. Zij zijn in maart 2019 gekozen. In maart 2023 mogen de Gelderlanders naar de stembus voor de volgende verkiezingen.\\ 
 === Het wapen en de vlag van Gelderland === === Het wapen en de vlag van Gelderland ===
 Op het wapen van Gelderland staat een gele leeuw op een blauw veld en een zwarte leeuw in een geel veld. De provinciale vlag bestaat uit drie horizontale banen met de kleuren blauw, geel en zwart. Op het wapen van Gelderland staat een gele leeuw op een blauw veld en een zwarte leeuw in een geel veld. De provinciale vlag bestaat uit drie horizontale banen met de kleuren blauw, geel en zwart.
 ===Rijksmonument=== ===Rijksmonument===
-Het Huis der Provincie is in 2007 aangewezen als rijksmonument.\\ +Het Huis der Provincie is in 2007 aangewezen als [[https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/monumenten/530828|rijksmonument]].\\ 
-Op de site [[https://rijksmonumenten.nl/monument/530828/provinciehuis/arnhem/|Rijksmonumenten.nl]] vind je meer informatie.\\+
  
 === Architectuur === === Architectuur ===
huis_der_provincie.1592232853.txt.gz · Laatst gewijzigd: 2023/10/30 09:04 (Externe bewerking)