Gebruikershulpmiddelen
lorentz
Verschillen
Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.
| Beide kanten vorige revisie Vorige revisie Volgende revisie | Vorige revisie | ||
|
lorentz [2020/04/09 09:53] wim |
lorentz [2024/02/13 17:46] (huidige) wim [Lorentz Lyceum] |
||
|---|---|---|---|
| Regel 14: | Regel 14: | ||
| In 1902 was hij, samen met Pieter Zeeman, winnaar van de Nobelprijs voor Natuurkunde. | In 1902 was hij, samen met Pieter Zeeman, winnaar van de Nobelprijs voor Natuurkunde. | ||
| - | ===== Bezienswaardigheden | + | ===== Wat is er te zien? ===== |
| - | __Geboortehuis__\\ | + | === Geboortehuis === |
| Aan de Steenstraat 48 staat het geboortehuis van Lorentz.\\ | Aan de Steenstraat 48 staat het geboortehuis van Lorentz.\\ | ||
| - | Een plaquette die daaraan herinnert, is bevestigd aan het huidig winkelpand. | + | Een plaquette die daaraan herinnert, is bevestigd aan het huidig winkelpand.\\ |
| - | + | Een aflevering van de reeks {{ : | |
| - | __Lorentzmonument__\\ | + | === Lorentzmonument === |
| In Park Sonsbeek staat het Lorentzmonument naar een ontwerp van de beeldhouwer Ludwig Oswald Wenckebach. Het is uitgevoerd in een mengvorm van stijlkenmerken uit de periode van de Nieuwe Zakelijkheid en Art Deco.\\ | In Park Sonsbeek staat het Lorentzmonument naar een ontwerp van de beeldhouwer Ludwig Oswald Wenckebach. Het is uitgevoerd in een mengvorm van stijlkenmerken uit de periode van de Nieuwe Zakelijkheid en Art Deco.\\ | ||
| Het Lorentzmonument is op 9 september 1931 door prinses Juliana onthuld. | Het Lorentzmonument is op 9 september 1931 door prinses Juliana onthuld. | ||
| - | + | === “Mijn vader kweekt bloemkolen” | |
| - | __“Mijn vader kweekt bloemkolen”__\\ | + | |
| De vader van Lorentz had een tuindersbedrijf aan de Velpersteenstraat, | De vader van Lorentz had een tuindersbedrijf aan de Velpersteenstraat, | ||
| Hij had een tuin in de omgeving van waar nu de straat Het Nieuwe Land is. Daar tegen de zijgevel van nr 8 herinnert een kunstwerk van Marcel Alberts met de tekst “Mijn | Hij had een tuin in de omgeving van waar nu de straat Het Nieuwe Land is. Daar tegen de zijgevel van nr 8 herinnert een kunstwerk van Marcel Alberts met de tekst “Mijn | ||
| In het kunstwerk heeft Alberts bij elkaar gebracht dat Lorentz een groot wetenschapper was én afstamt van een tuinder. Het is een wetenschappelijk ogende bloemkool. Het verhaal erachter is dat een bloemkool bestaat uit delen die, als ze verwijderd worden en vergeleken met de oorspronkelijke bloemkool, daar erg op lijken alleen wat kleiner zijn. Deze ‘kleinere’ bloemkolen bestaan wederom uit delen die vergeleken kunnen worden met de gehele bloemkool alleen nog kleiner zijn. Dit fenomeen, waarbij een figuur dus is opgebouwd uit onderdelen met dezelfde vorm, is ook een belangrijke figuur in de wiskunde (fractal en Mandelbrotverzameling). | In het kunstwerk heeft Alberts bij elkaar gebracht dat Lorentz een groot wetenschapper was én afstamt van een tuinder. Het is een wetenschappelijk ogende bloemkool. Het verhaal erachter is dat een bloemkool bestaat uit delen die, als ze verwijderd worden en vergeleken met de oorspronkelijke bloemkool, daar erg op lijken alleen wat kleiner zijn. Deze ‘kleinere’ bloemkolen bestaan wederom uit delen die vergeleken kunnen worden met de gehele bloemkool alleen nog kleiner zijn. Dit fenomeen, waarbij een figuur dus is opgebouwd uit onderdelen met dezelfde vorm, is ook een belangrijke figuur in de wiskunde (fractal en Mandelbrotverzameling). | ||
| - | + | === Lorentzkracht === | |
| - | __Lorentzkracht__\\ | + | |
| Op de zijgevel van een pand aan de Lombardstraat heeft Marcel Alberts de formule van de Lorentzkracht geschilderd. | Op de zijgevel van een pand aan de Lombardstraat heeft Marcel Alberts de formule van de Lorentzkracht geschilderd. | ||
| De lorentzkracht is de kracht die op een lading wordt uitgeoefend door een elektromagnetisch veld. De elektrische kracht kan een geladen deeltje versnellen (en dus ook vertragen). De magnetische kracht kan alleen de richting van de beweging van het geladen deeltje veranderen, niet de grootte. | De lorentzkracht is de kracht die op een lading wordt uitgeoefend door een elektromagnetisch veld. De elektrische kracht kan een geladen deeltje versnellen (en dus ook vertragen). De magnetische kracht kan alleen de richting van de beweging van het geladen deeltje veranderen, niet de grootte. | ||
| + | ===== Wat is het weten waard? ===== | ||
| + | === Lorentz Lyceum === | ||
| + | Het Lorentz Lyceum heeft de naam van zijn oud-leerling en docent vlak na de tweede wereldoorlog gekregen.\\ | ||
| + | De school opende zijn deuren op 17 september 1866 als een HBS.\\ | ||
| - | ===== Wetenswaardigheden ===== | + | De school was oorspronkelijk gevestigd aan het Willemsplein, |
| - | __Lorentz Lyceum__\\ | + | en is daarna een aantal keren verhuisd binnen Arnhem,\\ |
| - | Het Lorentz | + | - in 1904 van het Willemsplein, |
| + | - in 1980-81 van Arnhem Noord naar de Groningensingel | ||
| + | - en in 2020-21 | ||
| - | __Grootste | + | === Grootste |
| Op 10 november 2017 is Hendrik Antoon Lorentz door de bezoekers van de Historische Herberg gekozen tot Grootste Arnhemmer aller tijden. | Op 10 november 2017 is Hendrik Antoon Lorentz door de bezoekers van de Historische Herberg gekozen tot Grootste Arnhemmer aller tijden. | ||
| - | + | === Zijn begrafenis === | |
| - | __Zijn begrafenis__\\ | + | |
| Zijn grote, wereldwijde faam werd nog eens onderstreept bij zijn begrafenis op begraafplaats Kleverlaan in Haarlem. Er waren meer dan 100.000 mensen op de been en tal van collega-wetenschappers en hoogwaardigheidsbekleders waren er bij. Er werden zelfs extra treinen ingezet om alle deelnemers aan de begrafenis ter plekke te krijgen. En op de dag van zijn begrafenis werden om klokslag 12 uur bij wijze van eerbetoon de telegraaf- en telefoondiensten in Nederland drie minuten stilgelegd. | Zijn grote, wereldwijde faam werd nog eens onderstreept bij zijn begrafenis op begraafplaats Kleverlaan in Haarlem. Er waren meer dan 100.000 mensen op de been en tal van collega-wetenschappers en hoogwaardigheidsbekleders waren er bij. Er werden zelfs extra treinen ingezet om alle deelnemers aan de begrafenis ter plekke te krijgen. En op de dag van zijn begrafenis werden om klokslag 12 uur bij wijze van eerbetoon de telegraaf- en telefoondiensten in Nederland drie minuten stilgelegd. | ||
| ===== Data ===== | ===== Data ===== | ||
| |1853|geboren in Arnhem op 18 juli als zoon van bemiddelde tuinders| | |1853|geboren in Arnhem op 18 juli als zoon van bemiddelde tuinders| | ||
| - | |1866|ging na de lagere school naar de Franse school, als een overbrugging tussen lagere school en HBS; als 13-jarige mocht hij naar 3de klas van de HBS; hij had veel parate kennis en haalde hoge cijfers, niet alleen voor exacte vakken, maar ook voor vreemde talen; sprak later vloeiend Engels, Frans, Duits| | + | |1866|ging na de lagere school naar de Franse school, als een overbrugging tussen lagere school en HBS; als 13-jarige mocht hij naar 3e klas van de HBS; hij had veel parate kennis en haalde hoge cijfers, niet alleen voor exacte vakken, maar ook voor vreemde talen; sprak later vloeiend Engels, Frans, Duits| |
| |1870|ging na een staatsexamen Latijn en Grieks wis-, natuur- en sterrenkunde studeren aan Rijksuniversiteit Leiden| | |1870|ging na een staatsexamen Latijn en Grieks wis-, natuur- en sterrenkunde studeren aan Rijksuniversiteit Leiden| | ||
| |1873|behaalde vlak voor zijn 20e verjaardag zijn doctoraalexamen wis- en natuurkunde en astronomie| | |1873|behaalde vlak voor zijn 20e verjaardag zijn doctoraalexamen wis- en natuurkunde en astronomie| | ||
| Regel 58: | Regel 61: | ||
| ===== Literatuur / Websites ===== | ===== Literatuur / Websites ===== | ||
| - | * https:// | + | * [[https:// |
lorentz.1586418784.txt.gz · Laatst gewijzigd: 2023/10/30 09:04 (Externe bewerking)
Paginahulpmiddelen
Tenzij anders vermeld valt de inhoud van deze wiki onder de volgende licentie: CC Attribution-Share Alike 4.0 International
